INVASIEVE EXOTEN

Invasieve exoten is een verzamelnaam voor planten en dieren, die oorspronkelijk niet in Nederland thuishoren maar zich hier inmiddels goed weten te handhaven. Bij gebrek aan natuurlijke vijanden doen zij het zelfs zo goed dat het ten koste gaat van de natuurlijke leefsituatie van inheemse soorten.
Voor het voortbestaan van de in onze omgeving oorspronkelijk voorkomende planten en dieren is het noodzakelijk het bestaande evenwicht te beschermen.

Een aantal voorbeelden kennen we allemaal: de Aziatische (Japanse) duizendknoop,  rode Amerikaanse rivierkreeft, Amerikaanse vogelkers, Amerikaanse eik,  halsbandparkiet, reuzenberenklauw en de muskusrat. Er zijn er veel.

Amerikaanse Rode Rivierkreeft	Amerikaanse Vogelkers	Halsbandparkiet	Muskusrat

 

De schade wisselt per plant of dier

Niet iedere exoot richt evenveel schade aan. Zo heeft de Japanse duizendknoop enorme wortelstokken en groeit tussen de boomwortels en andere planten door en verdringt daardoor de inheemse planten.
De Alsem Ambrosia geeft overlast (tot 2 maanden verlenging) voor hooikoortspatiënten, de Amerikaanse eik verdringt de inheemse bomen, de rode Amerikaanse rivierkreeft maakt de slootwand kapot en bedreigt de planten en dieren in de sloot, het sap van de Reuzenberenklauw geeft ernstige blaren en brandwonden aan mensen en honden als zij in aanraking komen met het sap in combinatie met zonlicht. Als je het in je ogen krijgt kun je blind worden.

De Exotenbrigade

In 2018 werd het initiatief genomen om een exotenbrigade op te richten. Een paar inwoners van Zeist zijn actief aan de slag gegaan om deze invasieve exoten een halt toe te roepen. Er wordt daarbij nauw samengewerkt met de gemeente, maar ook met het Utrechts Landschap en particuliere organisaties.
Leden van de exotenbrigade brachten de locaties van de b.v. reuzenberenklauw in kaart. Tijdens het Herfsttijdfestival op de Boswerf werd voorlichting gegeven aan het publiek: welke maatregelen kun je zelf nemen om verdere verspreiding te voorkomen.

Inmiddels ligt er een plan van aanpak voor de reuzenberenklauw, Japanse duizendknoop en Alsem Ambrosia bij de gemeente, dat in 2020 van start ging.

Japanse duizendknoop

Er is gekozen voor afgraven en uitputten van b.v. de Japanse duizendknoop, in plaats van omstreden chemische middelen zoals het glyfosaat te gebruiken.

Aannemers gaan, in opdracht van de gemeente, de Japanse duizendknoop aanpakken zonder giftige bestrijdingsmiddelen.

De exotenbrigade inspecteert, in overleg met de aannemer en gemeente, een paar afgegraven plekken en verwijdert daar evt. nieuw opkomende plantjes. Zo proberen zij de plant uit te putten, waarna hij hopelijk verdwijnt, maar in ieder geval beheersbaar wordt.

De reuzenbereklauw

De reuzenberenklauw staat op de lijst van de Europese Unie en mag niet meer verhandeld worden, maar moet verwijderd worden van openbare terreinen.

Particulieren, die deze (mooie) plant in de tuin hebben staan zijn verplicht er voor te zorgen dat het zaad niet meer verspreid wordt.

Afgelopen 4 jaren werkte de exotenbrigade (6 man) 8 maanden per jaar 1 dagdeel in de week alleen al aan het verwijderen van de reuzenberenklauw in de gemeente Zeist en het resultaat is duidelijk: ze zijn in Zeist bijna niet meer te vinden.

Informatievoorziening

Ook helpt de Exotenbrigade bij de informatievoorziening. Het is belangrijk dat inwoners weten wat zij kunnen doen. Daarnaast kijken wij naar nieuwe initiatieven om deze schadelijke exoten aan te pakken.

Wat kunt u zelf doen?

Reuzenberenklauw

Indien u reuzenberenklauwen ziet kunt u dit bij de gemeente Zeist melden. Er komt dan iemand van de exotenbrigade langs om het te verwijderen en houdt de locatie dan onder controle.

 

 

 

 

Japanse duizendknoop

De Japanse duizndknoop kunt u ook bij de gemeente melden. Als het op openbaar terrein staat verwijdert de gemeente de planten. Op particuliere grond moet u dat echter zelf doen.
Dit moet zorgvuldig gebeuren. Zoals u al las heeft deze plant wortelstokken en dat kan tot 40 cm. diep zijn. Goed uitspitten is dus belangrijk en daarna moet het via de grijze container afgevoerd worden. (! Niet via de groene container omdat een klein stukje al een nieuwe plant kan vormen!)

Kijk ook uit dat er geen plantendelen via het profiel van uw schoen of laars of gereedschap verspreidt worden.

Alsem Ambrosia

De Alsem Ambrosia komt vooral in particuliere tuinen voor. Het zit vaak in vogelvoer. Op de zakken voer, die u koopt, staat het soms vermeld ‘zonder alsem ambrosia’.

 

Preventie

Ga zorgvuldig om met dieren die niet langer gewenst zijn zoals vissen en amfibieën. Gooi de inhoud van je aquarium of terrarium niet in de sloot maar zoek een goede oplossing, bij voorbeeld het vissenasiel.

Met z'n allen kunnen we naar een mooie inheemse flora en fauna streven!